Home » Aktualności » Znak towarowy a nazwa firmy – jak skutecznie zabezpieczyć markę?

Znak towarowy a nazwa firmy – jak skutecznie zabezpieczyć markę?

Znak towarowy a nazwa firmy – jak zabezpieczyć markę?

Dla każdego przedsiębiorcy marka to coś więcej niż tylko logo czy nazwa — to reputacja, rozpoznawalność i przewaga konkurencyjna. Nic dziwnego, że coraz więcej firm pyta: czy nazwa firmy to to samo co znak towarowy?
Choć często te pojęcia się przenikają, w świetle prawa nazwa przedsiębiorstwa i znak towarowy to dwa różne dobra, chronione na odmiennych zasadach. Warto zrozumieć, jak je rozróżnić i jak skutecznie zabezpieczyć swoją markę – zarówno przed konkurencją, jak i przed przypadkowym naruszeniem cudzych praw.

1. Czym różni się znak towarowy od nazwy firmy?

Nazwa firmy (tzw. firma przedsiębiorcy) to oznaczenie, pod którym przedsiębiorca działa w obrocie gospodarczym. Jest wpisana do rejestru (CEIDG lub KRS) i identyfikuje konkretny podmiot.
Natomiast znak towarowy to oznaczenie, które pozwala odróżniać towary lub usługi jednego przedsiębiorcy od innych – może to być słowo, logo, kolor, dźwięk, a nawet kształt produktu.

Przykład:

  • Nazwa firmy: Studio Filmowe Panorama sp. z o.o.

  • Znak towarowy: logo i nazwa PANORAMA FILMS umieszczone na plakatach, stronie internetowej i materiałach promocyjnych.

Zatem: każda firma ma nazwę, ale nie każda posiada zarejestrowany znak towarowy.

2. Ochrona nazwy firmy – co daje rejestr w CEIDG lub KRS?

Rejestracja firmy w CEIDG lub KRS nie tworzy prawa wyłącznego do korzystania z nazwy w sensie rynkowym. Chroni jedynie przed mylącym użyciem identycznej nazwy przez innego przedsiębiorcę w tej samej branży i na tym samym obszarze. Nie chroni jednak przed tym, że inna firma zarejestruje tę nazwę jako znak towarowy – i w efekcie może ograniczyć Twoje prawo do jej używania.

Jeśli ktoś zarejestruje Twoją nazwę jako znak towarowy w Urzędzie Patentowym, może żądać zaprzestania jej używania w reklamie, materiałach promocyjnych, a nawet na stronie internetowej.

3. Dlaczego warto zarejestrować znak towarowy?

Zarejestrowany znak towarowy daje silniejszą ochronę prawną niż sama nazwa firmy. Uzyskujesz prawo wyłączne do używania oznaczenia dla określonych towarów i usług na danym terytorium – w Polsce, Unii Europejskiej (EUIPO) lub międzynarodowo (WIPO).

Co zyskujesz jako właściciel znaku towarowego:

  • wyłączne prawo do korzystania z nazwy lub logo dla określonych produktów/usług,

  • możliwość zakazania konkurencji używania podobnych oznaczeń,

  • łatwiejsze dochodzenie roszczeń w razie naruszenia,

  • możliwość licencjonowania lub sprzedaży znaku,

  • wzrost wartości marki i wiarygodności w oczach inwestorów.

4. Nazwa firmy a znak towarowy – praktyczne relacje i konflikty

Często spotykanym problemem jest sytuacja, gdy:

  • firma działa od lat pod określoną nazwą, ale nie zarejestrowała znaku,

  • ktoś inny zarejestrował podobne oznaczenie w Urzędzie Patentowym,

  • a następnie żąda zaprzestania używania nazwy.

Takie spory są coraz częstsze, zwłaszcza w branży e-commerce, kreatywnej czy IT. Dlatego warto przed rejestracją działalności lub domeny sprawdzić dostępność znaku towarowego w bazach Urzędu Patentowego RP lub EUIPO.

5. Znak towarowy pracowniczy a dzieło stworzone przez grafika

Jeśli logo lub nazwa zostały zaprojektowane przez grafika lub agencję kreatywną, konieczne jest przeniesienie autorskich praw majątkowych do projektu. Bez tego zawsze będziesz miał wątpliwość, czy możesz bez ograniczeń czasowych korzystać z logotypu.

Warto pamiętać, że:

  • W przypadku utworu pracowniczego prawa przechodzą automatycznie na pracodawcę (art. 12 ustawy o prawie autorskim).

  • W przypadku umowy o dzieło z freelancerem lub agencją – konieczne jest pisemne przeniesienie praw autorskich oraz określenie pól eksploatacji.

Warto także uregulować kwestię praw zależnych (np. modyfikacji logo) i zgody na wykorzystanie wizerunku, jeśli projekt zawiera elementy osobiste.

6. Rejestracja znaku towarowego – jak przebiega?

Proces rejestracji znaku towarowego w Polsce składa się z kilku etapów:

  1. Wybór klasy towarów i usług (tzw. klasyfikacja nicejska) – określenie, dla jakiej działalności znak ma być chroniony.

  2. Zgłoszenie w Urzędzie Patentowym RP (lub EUIPO).

  3. Weryfikacja formalna i merytoryczna – urząd sprawdza, czy znak nie jest zbyt ogólny lub mylący.

  4. Publikacja i ewentualne sprzeciwy od innych właścicieli znaków.

  5. Rejestracja i wydanie świadectwa ochronnego.

Ochrona trwa 10 lat, z możliwością przedłużenia na kolejne okresy.

7. Znak towarowy a ochrona marki w internecie

W erze e-commerce znak towarowy to nie tylko kwestia prawna, ale też biznesowa. Dzięki rejestracji możesz:

  • skutecznie zgłaszać naruszenia w Google, Facebooku czy na Allegro,

  • blokować fałszywe konta i reklamy podszywające się pod Twoją markę,

  • chronić domenę internetową i hasztagi w mediach społecznościowych.

8. Podsumowanie – jak skutecznie zabezpieczyć markę?

  • Nazwa firmy i znak towarowy to nie to samo – oba warto chronić, ale na innych zasadach.

  • Sama rejestracja w CEIDG lub KRS nie daje pełnej ochrony marki.

  • Najbezpieczniej jest zarejestrować znak towarowy w Urzędzie Patentowym RP lub EUIPO.

  • Jeśli logo tworzył grafik – zadbaj o przeniesienie praw autorskich.

  • Sprawdź wcześniej dostępność nazwy, aby uniknąć konfliktu z istniejącymi znakami.

Z perspektywy praktyki kancelaryjnej, najczęstsze błędy przedsiębiorców to:

  • brak przeniesienia praw autorskich do logo,

  • brak rejestracji znaku przy rozwijającej się marce,

  • mylenie nazwy firmy ze znakiem towarowym.

W efekcie, właściciel może… stracić prawo do własnej marki. Dlatego lepiej zadbać o te kwestie na początku działalności niż reagować po fakcie.